Bilindiği üzere Covid-19 Korona virüsü dünyada ciddi bir sorun haline geldi. Ülkemizde ilk Koronavirüs vakaları görünmeye başlandığı andan itibaren bazı fırsatçılar küçük 100ml el dezenfektanlarını şişesi 50 Lira ve daha fazla fiyata satmaya başladılar. Tabi bu fırsatçılara bu yüksek ücretleri vermemek için kendi doğal el dezenfektanınızı yapabilirsiniz. Tabi bunu en sağlıklı şekilde gerçekleştirebilmeniz için sizlere en güvenilir kaynaklardan bir araştırma yaptık. Korona virüsüne karşı doğal el dezenfektanı yapımı formülü için Dünya Sağlık Örgünü’nün önerdiği el dezenfektanı formülünü bulduk.
Not: Bazı web sitelerinde ve Youtube kanallarında sirkeyle veya farklı ürünlerle yapılan birçok formül mevcut. Fakat bunların bakterilere ya da Korona virüsüne karşı çalışıp çalışmadığı bilinmemektedir. Bizim vereceğimiz formül ise (WHO) Dünya Sağlık Örgütü’nün yayınladığı doğal el dezenfektanı formülasyonudur. Bu yüzden bu formül %100 güvenilirdir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün Önerdiği Doğal El Dezenfektanı Yapımı İçin Malzeme Listesi
1.İzopropil alkol(%99.8)
Bu malzemeyi eczanelerden ya da internetten alabilirsiniz. 1 Litresi 30 ile 50 lira arası değişmektedir. Buradaki en önemli kısım İzopropil alkolün en az %99 oranında olmasıdır. Daha düşük oranda olanları mevcut fakat siz en az %99 oranında olanını almalısınız.
2. Gliserin
İzoprepil alkolün yanında bir de Gliserin almanız gerekmektedir. Bu formülde Gliserin nemlendirici olarak kullanılmaktadır. Çünkü saf alkol ele zarar verebileceği için nemlendirici için gliserin eklememiz gerekiyor.
3. Oksijenli Su (%3 Hidrojen Peroksit)
Oksijenli Su %3 oranında olanı tercih edilmesi gerekmektedir. Bunun amacı ise alkolde bulunan bazı sporları yok etmek içindir. Yani Oksijenli suyu dezenfektan amacıyla değil alkol içindeki istemediğimiz sporları öldürmek için kullanıyoruz.
4. Ölçü Kabı
Üzerinde mililitre olarak birimleri gösteren bir ölçü kabı temin etmeniz gerekmektedir. Bunları çok ucuz fiyata milyoncularda bile bulabilirsiniz.
5. Boş Spray Şişe
Yaptığınız dezenfektanı doldurabilmeniz için fıs fıslı bir adet sprey şişeye ihtiyacınız olacak.
6. 1,5 Litrelik Boş Su Şişesi
Yaptığımız evde yaptığımız el dezenfektanını karıştırıp muhafaza edebileceğimiz en az 1,5 litrelik boş su şişesine ihtiyacımız olacak. Tabi burada şişenin hava geçirmemesine dikkat etmeniz gerekmektedir. Eğer hava geçirirse ya da kapağı açık kalırsa alkol buharlaşabilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün sitesinde 10 Litrelik bir tarif bulunmaktadır. Biz bunu ev yapımına uygun olabilmesi için ölçülerini yüzdelik oranlarını bozmadan biraz azalttık. Bu tarifi uyguladığınız zaman elinizde yaklaşık 1,5 Litrelik bir el dezenfektanı olacaktır.
Dünya sağlık örgütünün sitesindeki formül: https://www.who.int/gpsc/5may/Guide_to_Local_Production.pdf
WHO Doğal El Dezenfektanı Formülü (1,5 Litre)
- 1000 ml izopropil alkol (%99.8)
- 55 ml oksijenli su (%3 hidrojen peroksit)
- 19 ml Gliserin
- 266 ml su
Doğal El Dezenfektanı Alternatif Formül (Etil Alkol İle )
- 1000 ml etil alkol (%96)
- 50 ml oksijenli su (%3 hidrojen peroksit)
- 18 ml Gliserin
- 132 ml su
Not : Su olarak içme suyu kullanabilirsiniz. Kullandığınız suyun streil olmasına dikkat etmelisiniz. Bunun için çeşme suyunu kaynatıp soğuduktan sonra kullanabilirsiniz veya marketlerde satılan şişe içme sularını kullanabilirsiniz.
Bu tür dezenfektanlarda dünya sağlık örgütünün önerisi minimum %60 alkol içermesidir. Bu verdiğimiz formül %75 oranında izopropil alkol içermektedir. Bu yüzden gerekli kriterleri fazlasıyla karşılamaktadır. Korona virüsüne karşı en etkili bir el dezenfektanı formülüdür.
Tabi korona virüsüne karşı en etkili yöntem ellerimizi en az 20 saniye sabunlu suyla yıkamaktadır. Fakat bu dışarıda su ve sabuna ulaşamadığınız durumlarda kullanabileceğiniz ev yapımı el dezenfektanıdır. Çünkü sokakta da ellerimizi dezenfekte etmemiz gerektiği durumlar olabilmektedir. Ayrıca Corona Virüsü Korunma Yolları Ve Corona Virüsünden En İyi Korunma Yöntemleri makalemize de linke tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Evde Doğal El Dezenfektanı Yapımı Tarifi
1- İlk olarak 1,5 litrelik boş şişemizin içerisine 1000 ml izopropil alkolü boşaltıyoruz.
2- Bunun ardından 55 ml oksijenli su (%3 hidrojen peroksit) koymanız gerekmektedir. Ölçü kabıyla 50ml’den biraz fazla oksijenli su ölçerek karışıma ekliyoruz.
3- Daha Sonra karışımımıza 19 ml Gliserin eklemeniz gerekmektedir. Tabi burada tam 19ml yapmanız mümkün olmayabilir. Ölçü kabındaki 20 ml civarında Gliserin ölçerek karışıma ekleyebilirsiniz.
4- Son olarak 266 ml içme suyu eklemeniz gerekmektedir. Bu kısımda marketlerde satılan normal bir içme suyu kullanabilirsiniz. Bu mevcut değilse çeşme suyunu kaynatıp soğuttuktan sonra da kullanabilirsiniz. 266 ml içme suyunu da karışıma ekleyip alkolün kaçmasını engellemek için şişemizin kapağını kapatıp karışımımızı iyice çalkalıyoruz. Bir süre çalkalayarak karışımı mümkün olduğunca homojen bir hale getirmeniz gerekmektedir.
5- Dünya Sağlık Örgütü’nün tarifinde yaptığımız bu dezenfektanı yaklaşık 72 saat bekletmeniz gerektiği önermektedir. Bunun sebebi alkol içinde bazı sporların ölmesinin gerçekleşmesi için bu süreyi beklemenizi gerektiğini belirtiyorlar. Fakat şuan ki içinde bulunduğumuz durumun aciliyeti yüzünden direk olarak da kullanmaya başlayabilirsiniz.
6- Hazırladığınız bu karışımı boş sprey şişelere doldurarak kullanma başlayabilirsiniz. Bu arada dikkat etmeniz gereken en önemli nokta yaptığınız bu karışım şişesini üzerine uyarı yazıları yazarak işaretlemek. Çünkü birileri şişe içerisindeki karışımı su sanıp içebilir. Üzerine bir uyarı yazısı yazarak çocukların ulaşamayacağı bir yere kaldırabilirsiniz.
Bu formülle kısa sürede evde el dezenfektanı üretebilirsiniz. 1,5 litrelik el dezenfektanın size maliyeti yaklaşık 50 lira civarı olacaktır. 50 liraya 100ml hazır dezenfektan almaktansa 50 lira bir fiyata 1,5 litrelik kendi el dezenfektanınızı üretebilirsiniz. Bu şekilde 100ml dezenfektan neredeyse 3 liraya gelmektedir. Bu şekilde eş dost ve akrabalarınıza da el dezenfektanı dağıtabilirsiniz.
El dezenfaktanı yapmak oldukça kolay. Önemli olan doğru malzemeleri doğru yerden temin edebilmek. Özellikle içinde bulunduğumuz bu dönemde fiyatlar 3 katına çıkmış durumda. Geçen gün kokusuz abuk subuk bir dezenfektana 15 TL para verdim ve hiç memnun kalmadım.
Gereken tüm malzemeleri eczane üzerinden temin edebilirsiniz.
Katı sabun dezenfekte etmekte en iyisi ancak dışarı çıktığımızda katı sabunu yanımızda götüremeyeceğimiz için yanımızda dezenfektan götürmek sağlıklı olur. Kimyasal dezenfektanların çok fazla koruma sağlayamadığını duymuştum. bu verdiğiniz kendimizin evde hazırlayabileceği el dezenfektan tarifi için teşekkürler.